Gladde boogplaat met putti


Gladde boogplaat, HPL-15
Jaar van ontstaan: 19e eeuw
Herkomst: Nederlands-Duis grensgebied
Afmetingen: 53 x 72,5 cm
Eigenaar: Haardplatenmuseum, Klarenbeek
Inventarisnummer: HPL-15
Jaar van aanwinst 1989
Vroegst bekende verblijfplaats: Klarenbeek, Welvaart
Opmerkingen: -


Detail van boogplaat met putti, Goor, HPL-17
Beschrijving
Boogplaten zijn rechthoekige haardplaten met een gebogen bovenkant.
Afgezien van een randmotief zijn ze vaak helemaal glad. Dikwijls bevinden zich aan de bovenkant putti. Langs de opstaande kanten zijn boogplaten soms afgewerkt met zogenaamde festoens. Dat zijn slingers van loof, bloemen en vruchten. Ze werden veelvuldig op haardplaten toegepast, zoals op 17e en 18e eeuwse gevels.

Achtergrond
Boogplaten kwamen in verschillende varianten voor, vooral in het Nederlands-Duits grensgebied. Meestal waren ze niet gedateerd of gesigneerd. Wilhelm Elling, die uitgebreid onderzoek heeft verricht in het gebied rond Vreden, heeft 1663 als vroegste en 1860 als laatste datering aangetroffen.
In het Modelboek van Diepenbrock en Reigers, Ulft uit 1754 werden onder nummer 118 dergelijke gladde platen aangeboden: "Schuine- en Boogplaten, op zand gegoten, In alle afmetingen".

Zelden zijn haardplaten met zekerheid te dateren, omdat ze gemakkelijk kunnen worden nagegoten.
In het Nederlands Instituut voor Scheeps- en onderwaterarcheologie (NISA) te Lelystad bevindt zich wat dat betreft een interessant exemplaar.
In 1966 werd aan de rand van het dorp Swifterband het wrak van een 14 meter lang schip opgegraven: een 'ventjager'. Uit de omvangrijke en goed dateerbare inventaris was op te maken dat het omstreeks het jaar 1700 is vergaan. Aan boord bevond zich een eenvoudige schouw met daarin een gladde boogplaat.

Referenties
[1] Wilhelm Elling, Ofen- und Herdplatten, Vreden, 1973


TERUG NAAR DE HOME PAGE

Dit is de versie van 31 augustus 2002
Copyright © 1999 - M.H.Brascamp, All rights reserved.

Deze site wordt gesponsord door
BrascampVeiligheidAdvies B.V.